متاسفانه با 17 روز تاخیر، متوجه شدم جناب آقای احمد زویل، شیمی دان مصری و برنده جایزه نوبل، دوم آگوست 2016 درگذشت و متاسفانه بازتابی حداقلی داشت. به احترام درگذشت ایشان، زندگی نامه مختصری تقدیم خوانندگان محترم می شود.
به ادامه مطلب مراجعه کنید.
احمد حسن زویل، در 26 فوریه 1946، در دمنهور مصر به دنیا آمد و در اسکندریه بزرگ شد. پدرش پیش از این که یک مقام دولتی شود، یک مکانیک دوچرخه و موتور سیکلت بوده است. احمد پس از تحصیل در دانشگاه اسکندریه، به ایالات متحده آمد تا دکترای خود را از دانشگاه پنسیلوانیای فیلادلفیا دریافت کند. پس از مدتی کار در دانشگاه برکلی کالیفرنیا، زویل سال 1976 به موسسه تکنولوژی کالیفرنیا واقع در پاسادینا رفت و آن جا به کار خود ادامه داد. او پس از ازدواج صاحب 4 فرزند شد.
احمد زویل به پدر علم فمتوشیمی شهرت دارد؛ زیرا وی پیشگام مطالعه تغییر پیوند ها طی واکنش های شیمیایی، در زمان های کوتاه و از مرتبه ی فمتوثانیه است. این حالت بسیار کوتاه و ناپایدار در هنگام واکنش های گازی و محلول، حالت گذار (transition state) نام دارد و یکی از بنیادی ترین فرایند های طبیعی است. شیوه مطالعه ی این فرایند در دهه 1980 توسط زویل توسعه داده شد. او با استفاده از فلاش های لیزری بسیار کوتاه و سریع، می توانست واکنش ها را ثبت کند. به همین دلیل احمد زویل موفق به دریافت نوبل شیمی و تبدیل به یکی از 12 برنده ی مسلمان جایزه نوبل شد.
وی طی مصاحبه ای با نشریه چشمه (The Fountain) در سال 2009، به تعدادی سوال درباره علم و اسلام پاسخ داد. در ادامه بخشی از این مصاحبه می آید.
سوال: در یکی از یادداشت های اخیر خود در روزنامه Independent، شما نقل قولی از یکی از آیات زیبای قرآن داشتید: "قطعا! خداوند شرایط خوب مردمی را تغییر نمی دهد، مگر آن که خودشان شرایط خوب خود را تغییر دهند (رعد، 11)." چرا شما این آیه را نقل کردید؟
پاسخ: اگر شما به حجم موفقیت های مسلمانان دقت کنید، آنان یکایک خوب عمل کردند. به این معنا که قرآن را خواندند و به چیز های خوبی که می خواستند انجام دهند، فکر می کردند؛ مثل به دست آوردن دانش. همانطور که می دانید، نخستین کلمه ای که در قرآن آشکار شد، "بخوان" بود و این احترام به آموختن همه جا تکرار شده است تا اشاره شود که اهمیت دانشمندان در قرآن، از راه های متعدد تقریبا در سطح انبیا قرار داده شده است. بنابراین، مسلمانان نخستین اهمیت دریافت دانش را تشخیص داده بودند. اما به صراحت، امروزه به دلیل زوالی که در میان مسلمانان جای گرفته است، ما به شدت آکنده از نظریات توطئه ای شده ایم که دوست داریم افراد دیگر را برای تنزل خود سرزنش کنیم.
شکی ندارم که نیرو های خارجی بسیاری وجود دارند که در افول ما شرکت داشته اند اما حقیقت موضوع آن است که این ها بر دوش قرار گرفتند تا بهتر عمل کنیم. من هنگامی که مسلمانی، پیر یا جوان، می بینم که در بالاترین سطوح تحصیل می کنند، احساس غرور می کنم. در همه مواردی که می بینم، درمی یابم که آن ها به عوامل خارجی اجازه نمی دهند که متوقفشان کنند و به تحصیل خود ادامه داده اند. بنابراین من می توانم دلایل عمومی افول خودمان را خلاصه کنم و آن را لفظ به لفظ قرآن بیاورم که افول ما، مشکل خود ماست.
...سوال: برخی از مردم درباره عدم سازگاری علم و دین بحث می کنند. موضع شما درباره این بحث چیست؟
پاسخ: برخی از بهترین ذهن های جهان افراد مذهبی اند. این ادعا که شما برای دانشمندی عاقل بودن نباید طبق تعریف به دین باور داشته باشید، کمی ساده لوحانه است. همچنین به نظرم بسیار جزم اندیشانه است. دین به دلایل متنوعی برای مردم بسیار مهم است و من هیچ تضادی بین این دو نمی بینم.
هر گونه استفاده از این مطلب تنها با ذکر نام وبلاگ "زندگی و علم" به عنوان منبع مجاز است.
منابع:
امیر
